تاریخ هالیوود به اواخر قرن نوزدهم و به دوران اولیه سینما باز میگردد. در سالهای ۱۸۸۰ و ۱۸۹۰، مخترعانی مانند توماس ادیسون و برادران لومیر، تکنولوژیهای ضبط و نمایش تصاویر متحرک را توسعه دادند. این دوره به عنوان دوران “فیلم صامت” در سینما شناخته میشود. زمانی که هالیوود در سال ۱۹۰۳ شروع به تبدیل شدن به مرکز فیلمسازی کرد، این فرم هنری جدید هنوز در مراحل ابتدایی خود بود.
دوران طلایی هالیوود: ظهور استودیوهای فیلمسازی و ستارهها
سالهای ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ به عنوان “عصر طلایی” هالیوود شناخته میشوند. در این دوره، استودیوهای بزرگ فیلمسازی مانند MGM، برادران وارنر، پارامونت، فاکس قرن بیستم و RKO بر صنعت سینما تسلط داشتند. سیستم استودیویی با عقد قراردادهای بلندمدت با بازیگران، کارگردانان و سایر فیلمسازان، فرآیند تولید و توزیع فیلم را تحت کنترل خود داشت. این دوره شاهد ظهور ستارههای افسانهای مانند چارلی چاپلین، همفری بوگارت، گرتا گاربو و مرلین مونرو بود.
انقلابهای تکنولوژیک و دورههای جدید در هالیوود
در اواخر دهه ۱۹۳۰، هالیوود با انقلاب “تاکِی” (فیلم ناطق) متحول شد. ادغام صدا در فیلم، هنر سینما را به طور کامل تغییر داد و به ظهور ژانرهای جدید فیلم منجر شد. فیلمهای رنگی دهه ۱۹۵۰ و موج نو دهه ۱۹۶۰، ابعاد جدیدی به سینما اضافه کردند. در دهه ۱۹۷۰، جنبش “هالیوود نو” پیشگام ساخت فیلمهای واقعگرایانه و شخصیتر شد. در این دوره کارگردانانی مانند مارتین اسکورسیزی، فرانسیس فورد کاپولا و استیون اسپیلبرگ به شهرت رسیدند.
تبدیل شدن هالیوود به یک پدیده جهانی
دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ دوران تبدیل شدن هالیوود به یک مرکز سرگرمی جهانی بود. در این دوره فیلمهای پرهزینه و پر از جلوههای ویژه (بلاکباستر) که در هالیوود ساخته میشدند، در سراسر جهان به موفقیتهای بزرگی دست یافتند. فیلمهایی مانند “جنگ ستارگان”، “پارک ژوراسیک” و “تایتانیک” به نقاط عطفی در تاریخ سینمای جهان تبدیل شدند.
انقلاب دیجیتال و عصر رسانههای جدید
آغاز قرن بیست و یکم با ظهور فناوریهای دیجیتال و گسترش اینترنت، نقطه عطفی برای هالیوود بود. تکنیکهای فیلمبرداری دیجیتال، جلوههای ویژه و تصاویر رایانهای (CGI) انقلابی در ساخت فیلم ایجاد کردند. در عین حال، پلتفرمهای پخش فیلم و سریال مانند Netflix، Amazon Prime و دیگر پلتفرمهای مشابه، نحوه توزیع و مصرف فیلم را دگرگون ساختند.
نگاهی به آینده هالیوود؛ صنعتی در حال تکامل همیشگی
هالیوود به کمک تطبیق خود با شرایط، دائماً در حال تغییر فرهنگی، تکنولوژیکی و اقتصادی بوده و به پیشگامی در صنعت سینمای جهان ادامه میدهد. هوش مصنوعی، واقعیت مجازی و تکنیکهای جدید داستانسرایی، در آینده نیز به شکلدهی هالیوود ادامه خواهند داد.
تاریخ هالیوود داستانی غنی و چندوجهی است که نه تنها سیر تحول فیلمسازی را به تصویر میکشد، بلکه انعکاسی از دگرگونیهای اجتماعی و پیشرفتهای تکنولوژیکی نیز هست. این سفر جذاب، همچنان به تاثیرگذاری روی میلیونها انسان در سراسر جهان ادامه میدهد.
ظهور هالیوود و تغییر در تاریخ سینما
پس از پایان جنگ جهانی اول و پیش از رکود بزرگ سال ۱۹۲۹، صنعت سینمای هالیوود خود را در جهان تثبیت کرد و تاریخ سینما را به طور کامل دگرگون ساخت. این صنعت خود را به عنوان یک کارخانه رویایی به مخاطبان معرفی کرد که تحقق رویای آمریکایی را نوید میداد. مجموعهای از شخصیتها، قهرمانان و زنانی اغلب زیبا که مخاطبان با آنها همذاتپنداری میکردند و غالباً نمادی از الگوهای آرمانی بودند.
هالیوود؛ کارخانهای برای تولید خیال
هالیوود یک کارخانه واقعی برای تولید خیال است، یک خط مونتاژ که در آن فیلمها در ژانرهای مختلف و به راحتی تولید میشوند. این روش فیلمسازی با سینمای آوانگارد اروپا فاصله زیادی دارد. گاه به طور تصادفی و گاه به واسطه خلاقیت کارگردانان توانمندی که برای ساخت فیلمهای تجاری به کار گرفته میشوند و از این فرصت برای آزمودن ایدههای جسورانه خود استفاده میکنند، شاهد جستجوی هنری در هالیوود هستیم.
هدف هالیوود: تجارت و سرگرمی
اما هدف اصلی سینمای هالیوود، تجارت و ارائه دنیاهایی خیالی و سرگرمکننده به مخاطبان در قالبی از رویاهای خوشبینانه است. به ندرت شاهد دیدگاههای منفی و پوچگرایانهای که در سینمای اروپا رایج است، در فیلمهای هالیوودی هستیم. در عوض این نوع سینما غالباً دیدگاهی بیش از حد ایدهآلیستی و مثبت از جهان را ارائه میدهد، که چه در داستانها و چه در سبک تصاویر شاهد این موضوع هستیم.
عوامل مؤثر در ظهور هالیوود
ظهور سینمای هالیوود با بحران پس از جنگ جهانی اول تسهیل شد. اقتصاد جهانی در رکود بود و ایالات متحده آمریکا در چندین بخش کلیدی به عنوان رهبر جهان مطرح شد. سیاست آزادسازی اقتصادی افراطی به محصولات صنعتی آمریکا اجازه داد تا در بازارهای خارجی به برتری دست پیدا کنند.
عوامل رونق سینمای هالیوود
سینمای هالیوود از سرمایهگذاری هنگفت و استقبال تماشاگران که در عرض چند سال از 40 میلیون به 80 میلیون نفر افزایش یافت، سود میبرد. علاوه بر این امکان صادرات محصولات سینمایی به سراسر جهان نیز وجود داشت.
فیلم به طور کلی به عنوان یک کالای مصرفی دیده میشد و تولید آن در یک سیستم عمودی سفت و سخت ساختار یافته بود که در آن استودیوها تمام مراحل از نگارش تا توزیع را کنترل میکردند. فیلمنامهنویسان، بازیگران و کارگردانان به عنوان کارمندان با حقوقی بالا در خدمت تهیهکننده بودند و فیلم فقط در صورتی میتوانست وجود داشته باشد که سود خوبی به دست میآورد.
کنترل استودیوها بر صنعت سینما
بسیاری از شرکتهای تولید فیلم برای به حداکثر رساندن سود، تصمیم به ساخت سینماهای خود در هر نقطه از کشور گرفتند. سالنهایی که متعلق به استودیوهای بزرگ نبودند، از همان زمان مجبور به رزرو فیلم با سیستمی به نام Block Booking شدند که در آن صاحبان سینما مجبور بودند بستههای کاملی از فیلمهای استودیوها را که شامل فیلمهای کماهمیت و همچنین فیلمهای پرفروش بود، رزرو کنند. این روش تا به امروز به عنوان یک رویه رایج در بین صاحبان سینما در سراسر جهان باقی مانده است.
تسلط استودیوها بر صنعت سینما
استودیوها با اتحاد یکدیگر به یک اولیگوپولی واقعی در صنعت سینما تبدیل شدند و هیچ فضایی برای رقابت و تولیدات مستقل باقی نگذاشتند، در حالی که این نوع تولیدات نقشی اساسی در توسعه سینمای اروپا داشتند. سالنهای سینما به عنوان معماریهای خارقالعاده و الهامگرفته از دنیایی عجیب و غریب، باروک و روکوکو ساخته میشدند تا به تماشاگران عادی توهمی موقتی از سفر به دنیایی ثروتمند و فانتزی را القا کنند. دنیایی که همیشه در زندگی روزمره از آنها دریغ شده بود.
سه غول صنعت سینمای هالیوود
سه غول بزرگ تولید فیلمهای هالیوود عبارت بودند از: پارامونت، مترو گلدوین مایر و فرست نشنال که هر کدام حرفهای زیادی برای گفتن داشتند. استودیوهای کوچکتر شامل یونیورسال، فاکس و برادران وارنر بودند. به اینها یونایتد آرتیستس نیز اضافه میشود که در سال 1919 توسط بازیگرانی مانند مری پیکفورد، داگلاس فیربنکس، چارلی چاپلین و دیوید وارک گریفیث تأسیس شد. هدف آنها رهایی از اولیگوپولی و سلطه شرکتهای بزرگ تولید فیلم برای ادامه امکان تولید فیلمهای مستقلتر بود.
هالیوود صنعتی برای تولید ستاره
بنابراین سینمای هالیوود به عنوان یک موجودیت صنعتی و تولیدی در قالبی از کار متمرکز بر کارایی و کیفیت محصولات متولد شد. اما در زمینهای متفاوت از صنعت سنتی فعالیت میکرد. برای مثال، لازم بود زندگی ستارهها و زوایای پنهان آن کنترل و رمانتیکسازی شود. شایعات و غیبت به یکی از ابزارهای اصلی برای جذب مخاطب برای تماشای فیلمهای بازیگران مشهور تبدیل شد و زندگی برخی از بازیگران حتی خارج از صحنه توسط تهیهکنندگان برای تبدیل شدن به ابزاری برای بازاریابی کنترل میشد.
ستارههای دستنیافتنی هالیوود
رسواییها، روابط نامشروع، زندگی پرهیاهو و پر زرق و برق و روابط عاشقانه زندگی خصوصی ستارهها از طریق رسانهها منتشر میشد تا هالهای از اسطوره دستنیافتنی را حول دنیای سینما ایجاد کند. دنیایی از ثروت عظیم و زندگیهای پرمخاطره که تماشاگران طبقات پایین میتوانستند از طریق رویاپردازی در پرده بزرگ سینما آن را تجربه کنند.
سانسور و اخلاقیات در فیلمهای هالیوود
کلیسا و گروههای مذهبی، وقایع و ثروتهای اغراقآمیز دنیای هالیوود را با دیده تردید مینگریستند و به همراه افراد متدین آمریکایی آن زمان، جبههگیری علیه آن را آغاز کردند. به همین دلیل هالیوود که خود را در خطر میدید و به دنبال مشروعیت بود، تصمیم به اتخاذ سیاستی در خصوص محتوای فیلمهای خود گرفت که مبتنی بر اخلاقیات و تحت نظارت سانسور بود.
تشکیل انجمن تهیهکنندگان و توزیعکنندگان فیلم
در سال 1922، استودیوهای بزرگ برای ایجاد انجمن تهیهکنندگان و توزیعکنندگان فیلم (MPPD) با هدف وضع مجموعهای از قوانین برای تنظیم محتوای اخلاقی فیلمها متحد شدند. ویلیام هیز، جمهوریخواه و کشیشی قدرتمند که میتوانست رابطهای با واشنگتن برقرار کند، به ریاست این انجمن رسید. اصلاحات او تا سال 1934 با یک قانون واقعی به نام “کد هیز” محدودیتهایی را در محتوای فیلمها ایجاد کرد. این کد، تولید تمام فیلمهای آمریکایی را با الهام از اخلاقیات کلیسای کاتولیک، در ژانرهای کاملاً مشخص، استانداردسازی و در محدودههای اخلاقی مشخصی تنظیم میکرد.
ویژگیهای بارز سینمای هالیوود
عناصر بارز سینمای هالیوود به یک مدل تماشایی تکراری و به راحتی قابل تشخیص با حضور تکنیک و فرم عالی، محتوای اخلاقی صحیح طبق فرهنگ غالب افراد متدین تبدیل شد. انتظار تماشاگر قبل از اکران فیلمها با کمپینهای بازاریابی که با دقت تمام طراحی شده و توسط رسانهها منتشر میشوند، افزایش مییابد.
کارگردانان و کارآفرینان هالیوود
زمین بازی هالیوود ظهور و موفقیت کارگردانان و هنرمندان با ویژگیهای خاص را امکانپذیر میکند. بسیاری از کارگردانان بزرگ آوانگارد اروپا در چنین صنعت فیلمسازی که با انگیزههای جستجو و آزمایش آنها مغایرت داشت، کوچکترین شانسی برای کار پیدا نمیکردند.
پدر سینمای آمریکایی تماشایی و پرهزینه بدون شک دیوید وارک گریفیث است که با فیلمهای حماسی خود تولد یک ملت و تعصب توجه جهانیان را به خود جلب کرد. فیلمهای گریفیث در چارچوب تولید صنعتی عظیم، کدهای جدیدی را در زبان سینمایی ابداع میکنند.
اریک فون اشتروهایم، شاگرد او با زیباییشناسی افراطی و ریشههای تفکر اروپایی، راه او را ادامه میدهد. از سوی دیگر سینمای کمدی توسط شخصیتهای استثنایی مانند چارلی چاپلین و باستر کیتون بهطور عمیقی دگرگون میشود.
سیسیل بی دی میل
فیلمهای او بر جذابیت و موضوعات دراماتیک بسیار خاص تمرکز میکنند، مانند فیلمهای کمدی اروتیک درخشان و زن بیوجدان که اغلب توسط گلوریا سوانسون بازی میشود . تا اینکه در دهه بعد به فیلمهای تاریخی و دیدنی بزرگی مانند فیلم پرفروش و بسیار گران قیمت ده فرمان سسیل بی دی میل رسیدیم که کتاب مقدس را به تناوب با تمثیلی مدرن روایت میکند. این فیلم ظاهراً لجام گسیخته و رذیلت جنسی را از هر نظر محکوم می کند که این مطابق با مقررات سختگیرانه سانسور آمریکا است. اما او از این فرصت برای نمایش عیاشی و صحنههای گناه استفاده میکند تا مخاطبانی را که به دنبال خطا هستند جذب کند.
کینگ ویدور
یکی دیگر از کارگردانان بزرگ سیستم هالیوود در دهه 1920، کینگ ویدور بود که حماسه صلحطلبانه بزرگی با عنوان رژه بزرگ را از سال 1925 خلق کرد، که در آن صحنههای جنگ را به طرز ماهرانهای با موقعیتهای احساسی جایگزین کرد.
جان فورد
در درون این کارگردان، برخی از روندهای معمول آن سال ها مانند ژانر صلح طلب، فیلم جنگی ، کمیک اسلپ استیک و وسترن متولد شدند. فیلم های وسترن نیز برای مخاطبان شهرهای کوچک در آمریکا ساخته میشد. یکی از کارگردانانی که اولین کار خود را با این نوع فیلمهای کمهزینه آغاز کرد، جان فورد با فیلم اسب آهنین محصول 1924 است . در سالهای بعد جان فورد به مهمترین نویسنده ژانر وسترن تبدیل شد که میتوانست بعد کهن طبیعت و منظره را تجسم کند و اسطورهشناسی و ایدئولوژی غرب را تجسم بخشد.
ظهور ژانرهای جدید در هالیوود
در آن سالها ژانرهای جدیدی در هالیوود پدید آمد که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند:
ژانر ترسناک
به لطف سینمای اکسپرسیونیستی و موفقیت فیلم “کابینه دکتر کالیگاری” اثر روبرت وینه که در سال 1921 به ایالات متحده آمریکا راه یافت، علاقه استودیوها به ژانر وحشت جلب شد و این ژانر عمدتاً توسط یونیورسال دنبال شد.
بازیگر لان چینی با ساخت فیلمهایی مانند “گوژپشت نتردام” و “شبح اپرا” در سال 1925 در این ژانر تخصص پیدا کرد. با این حال، این MGM بود که با همکاری لان چینی و کارگردان تاد براونینگ، مشهورترین اتحاد را رقم زد. چینی با براونینگ فیلمهای مهمی مانند “مجهول” در سال 1927 را ساخت.
ژانر گانگستری
ژانر فیلم گانگستری نیز به دلایل اجتماعی و به دلیل افزایش جرم و جنایت و قاچاق مشروبات الکلی در دوران ممنوعیت شکل گرفت. فیلمهایی مانند “شبهای شیکاگو” (زیرزمینی) محصول سال 1927 به کارگردانی جوزف فون اشترنبرگ برای پارامونت، “مراکش” در سال 1930 و “شانگهای اکسپرس” در سال 1932 پایه و اساس و نمونههای اولیه ژانر گانگستری را بنا نهادند.
ظهور ستارهها در هالیوود
ژانرهای مختلف سینمایی، حال و هوا و جامعه در حال تحول دهه 20 را منعکس میکردند، در حالی که سیستم ستارهها به گونهای شکل میگرفت که گویی مفسر حال و هوا، خواستهها و آرزوهای مخاطبان انبوه بود.
- ستارههایی در ژانر عاشقانه مانند رودولف والنتینو ظهور کردند که مظهر مردانگی در رمانهای عاشقانه بودند.
- جان گیلبرت، بازیگر رژه بزرگ، نمادی از عاشقانهترین و جسورانهترین نوع عاشقانه بود.
- نوع جدیدی از بازیگران زن خونآشام مانند گلوریا سوانسون، نقطه مقابل نامزدهای آمریکایی مانند مری پیکفورد در سبک پیوریتن و ویکتوریایی سینمای گریفیث بودند.
- داگلاس فیربنکس، ورزشکار، بازیگر فیلم قابل توجه “دزد بغداد” اثر رائول والش در سال 1924 بود که نشاندهنده روحیه خوشبینانه و مثبت آن دهه بود، نوع جدیدی از آمریکایی که با بیخیالی و مثبتاندیشی به بازسازی جامعه آمریکا پس از جنگ میپرداخت.
- در نهایت، ستارههایی مانند چارلی چاپلین و کارگردان جنجالی اریش فون اشتروهیم، بازیگر شخصیتهای تکرارشونده مانند ولگرد و افسر بدبین، که بیانگر سبک سینمای مستقلتر و با سلیقه اروپایی بودند.
نتیجهگیری
در این مطلب به بررسی ابعاد مختلف هالیوود پرداختیم و از گذشته تا به امروز سینمای هالیوود را مورد نقد قرار دادیم که امیدواریم این اطلاعات برای شما سینما دوستان مفید واقع شده باشد.